OK
OK Cancel
LANGENDYK, PIETER
De gedichten van Pieter Langendyk. Compleet in 4 delen.
Haarlem, J Bosch, 1721 - 1760 .
Frontispiece + 4 drukkersvignetten + 2 portretten van Langendyk + 4 gegraveerde platen + 3 uitslaande gegraveerde platen + talrijke sluitstukken. (XL) 494 (V) pp. (II) 496 (II) pp. (XX) 504 (X) pp. (XII) 380 (34) pp. Halfleren banden. 4o. *ruggen banden, rug deel 3 bevat een scheur, ruggen gerestaureerd en voorzien van nieuwe titelschildjes, papier in deel 3 op sommige plekken licht watervlekkig, randen platten licht beschadigd, verder in goede staat*
Deel 4 bevat het leven van Pieter Langendyk. Het frontispiece in deel 1 geeft als uitgever aan: Amsterdam, Weduwe B. Visscher, 1721. De titelpagina van deel 1 vermeldt ook als uitgever J. Bosch te Haarlem (zonder jaar). Deel 2, ook bij Bosch verschenen, vermeldt geen jaar. De delen 3 en 4, bij Bosch verschenen, vermelden als jaar van publicatie 1751 en 1760
Pieter Langendijk (Haarlem, 25 juli 1683 ? aldaar, 9 of 18 juli 1756) was een Nederlands toneelschrijver en dichter. Hij is de bekendste Nederlandse toneelschrijver uit de 18e eeuw, die in de geschiedenis van de Nederlandse literatuur verder weinig schrijvers die nog steeds bekend zijn, heeft voortgebracht.
Rond 1708 volgde Langendijk een opleiding in tekenen en schilderen, samen met Frans van Steenwijk. In 1711 verscheen zijn eerste toneelstuk, Don Quichot op de Bruiloft van Kamacho. Dit bleek een groot succes en werd een vast nummer in de Schouwburg van Van Campen. In de negentiende eeuw vertolkten Frits Rosenveldt en zijn zoon Louis regelmatig de rol van Sancho Panza in dit stuk. De kluchten De zwetser en zijn allerbekendst geworden werk, Het wederzijds huwelijksbedrog, verschenen in de daaropvolgende jaren.
Langendijk schreef nog meer komedies in de trant van Molière, die hij vertaalde of bewerkte. Samen met Hermanus Angelkot schreef hij Cato. Het stuk werd opgedragen op de oud-burgemeester Nicolaes Witsen. Zeer beroemd werd Quincampoix of de Windhandelaars, geschreven in het beruchte jaar 1720 toen John Law in Parijs veel speculanten ruïneerde. Arlequin Actionist is een commedia dell'arte-klucht over de windhandel, bestaande uit slechts één akte, met een heuse vechtpartij, dans en muziek.
Langendijk besteedde veel aandacht aan de vorm: hij schreef stukken van vijf bedrijven met vergelijkbare lengte, waarin de symmetrie een rol speelde. Met een expositie, intrige en crisis, respecteerde hij de eenheden van tijd, plaats en handeling. Deze classicistische vorm gebruikte hij om de burgerij een spiegel voor te houden. Nergens wordt de toon moraliserend, maar toch gaat het duidelijk om zedenblijspelen (comédies de moeurs). Ze geven een beeld van de hypocrisie van de hogere standen: de hogere burgerij of de verarmde bourgeoisie.
Portretten van Langendyk gegraveerd door J. Houbraken. Frontispiece door J. Wandelaar
Boeknummer 640327 € 500.00